Informatie
BruggeLocatie.png

Algemeen

Brugge (in het Frans en Engels ookwel 'Bruges') is de hoofdstad en grootste stad van de Belgische provincie West-Vlaanderen en van het arrondissement Brugge, alsook de zetel van het bisdom Brugge en van het hof van assisen. De stad ligt aan zee in het westen van het land en het noorden van de provincie.

Het historisch centrum is als middeleeuwse stad opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Het is eivormig en ongeveer 430 hectare groot. De volledige gemeente heeft een oppervlakte van ruim 13.840 hectare, waaronder zo'n 1.075 hectare in zee, bij Zeebrugge. De stad telt circa 117.000 inwoners; ongeveer 20.000 daarvan wonen in het centrum.

Het economisch belang van Brugge vloeit voornamelijk voort uit zijn belangrijke Europese haven maar ook zijn cultuur is van wereldbelang en lokt een massa aan toeristen. Brugge wordt ookwel het 'Venetië van het noorden' genoemd.

De naam Brugge

De naam Brugge verwijst naar het Noors-Scandinavische woord bryggja ofwel aanlegkaai. De nederzetting werd genoemd naar zijn rivier met het Scandinavisch woord Rugja (= Reie). Later werd het dan Bryggja of aanlegkaai. Dit zou wijzen op zware handelscontacten met de Scandinaviërs. Brugge wordt ookwel het 'Venetië van het noorden' genoemd omdat (hoewel de boten uit de stad geweerd worden) er nog veel kanalen, reien de stad doorkruisen. Een andere en minder gebruikte naam voor Brugge is 'Breydelstad' als verwijzing naar de Brugse volksheld uit de Guldensporenslag in 1302 waarin Brugge de belangrijkste rol had.

Geografie

MnpBruggeMap.svg

Deelgemeenten

In de loop van de tijd heeft Brugge aan grondgebied gewonnen. Hieronder zie je deelgebieden van Brugge met het jaartal waarin ze bij Brugge aansloten. Deze gebieden mogen niet beschouwd worden als deelgemeenten omdat deze voor 1971 geanexeerd werden:

In 1971 gebeurde 'de uitbreiding van Brugge' naar het grondgebied die we nu kennen. Volgende gemeenten sloten zich aan bij Brugge en werden bijgevolg deelgemeenten2:

Volgende kolom geeft je een overzicht over de verdeling van het grondgebied en het aantal inwoners, voor de duidelijkheid zijn sommige gebieden samengenomen zoals ze worden behandeld:

# Naam Oppervlakte Bevolking
I Brugge-Centrum 29,91 km² 37.164
II Koolkerke 4,17 km² 3.217
III Sint-Andries 20,65 km² 19.427
IV Sint-Michiels 9.59 km² 12.286
V Assebroek 8,52 km² 19.257
VI Sint-Kruis 16,84 km² 16.113
VII Dudzele 21,92 km² 2.578
VIII Lissewege 26,80 km² 7.058

Hier nog een gedetailleerdere kolom met de kadastrale oppervlakte per deelgemeente of deelgebied (in ha)3:
Deelgebied Oppervlakte in ha
Brugge centrum 434,1514
Sint-Pieters, Sint-Jozef en Koolkerke 2.073,7275
Zeebrugge 3.557,1173
Lissewege 878,9386
Dudzele 1.435,3272
Sint-Kruis 1.379,3412
Assebroek 1.049,4317
Sint-Michiels 1.402,4951
Sint-Andries 2.061,7605
Totaal 13.840,2202
Wijken_Brugge_centrum.jpg

Wijken en gehuchten

In het centrum van Brugge is er een onderscheiding in gehuchten om het geheel overzichtelijk te houden. Volgende indeling is door de tijd gegroeid en tot slot vereenvoudigd in clusters onder verschillende namen, vaak naar de belangrijkste straat of plein in dat gebied:

Bestand:Wijkenbrugge.jpg

Ook de deelgemeenten en deelgebieden hebben enkele gehuchten4:

  • Dampoort
  • Hermitage
  • Hoge Express
  • Kerkebeek
  • Koolkerke
  • Koude Keuken
  • Kristus-Koning
  • De Linde
  • Maalse Steenweg
  • Male
  • Malehoek
  • Maria Assumpta
  • Olympia
  • Polderhoek
  • Sanders
  • Sint-Jozef
  • Sint-Katarina
  • Sint-Kristoffel
  • Sint-Pieters
  • Sint-Willibrord
  • Steenbrugge
  • Stockvelde
  • Ten Briele
  • Tillegem
  • Ver-Assebroek
  • Waggelwater

Randgemeenten

  • Beernem
  • Blankenberge
  • Damme
  • Jabbeke
  • Knokke-Heist
  • Oostkamp
  • Zedelgem
  • Zuienkerke

Klimaat

In Brugge heerst voornamelijk een gematigd zeeklimaat. Door zijn ligging aan de zee wordt het klimaat in Brugge hier sterk door bepaald. De winters zijn relatief zacht en de zomers vrij koel. De warme golfstroom van de Atlantische Oceaan warmt de Noordzee op, wat een temperende invloed op het klimaat heeft. Ook de westelijke en zuidwestelijke winden zijn hierdoor zachter. In de winter schommelt de temperatuur rond 3 °C, in de zomer bereikt de temperatuur gemiddeld 19 °C. Dat wil niet zeggen dat een hittegolf of een koudegolf uitgesloten zijn.

De natste maanden van het jaar zijn normaal september, oktober en november, maar het hele jaar door kan er vrij veel neerslag vallen. De zonnigste maanden zijn van juni tot en met augustus, hoewel deze maanden ook vaak gekenmerkt worden door periodes van hevige neerslag. September kan dan weer een aangename nazomermaand zijn.

Temperatuurjulibrugge.gif
Neerslagbrugge.png

Demografie

Omdat het in zulke situaties niet anders kan, werken we met oude gegevens.5 Van de 117.073 inwoners op 1 januari 2008 waren er 56.638 mannen en 60.435 vrouwen. In dat jaar bevonden 23.638 Bruggelingen zich in de leeftijdsgroep van 0 tot en met 19 jaar, 28.976 in de leeftijdsgroep van 20 tot en met 39 jaar, 33.191 in de leeftijdsgroep van 40 tot en met 59 jaar, 24.576 in de leeftijdsgroep van 60 tot en met 79 jaar en 6.692 in de leeftijdsgroep van 80 tot +95 jaar.

In 2007 werden in Brugge 1.121 geboortes en 1.109 overlijdens geteld.

Elly_Maersk.jpg

Economie

Brugge is economisch een belangrijk centrum. De stad telt na Antwerpen en Gent het hoogste aantal arbeidsplaatsen in Vlaanderen: bijna 73.000 in 2007, waarvan circa 11.000 zelfstandigen en helpers. Wat betreft arbeiders en bedienden is het grootste aantal, ruim 30.000 waarvan bijna 25.000 bedienden, in de quartaire sector tewerkgesteld. De tertiaire sector volgt met ruim 24.000 arbeiders en bedienden. De secundaire sector stelt er zo'n 7.500 tewerk. In de primaire sector werkte in 2007 slechts een 60-tal arbeiders en bedienden6.

In 2005 telde Brugge 8.730 actieve ondernemingen, 600 meer dan in 2000.

De werkgelegenheidsgraad in Brugge bedroeg in 2005 93,9%. Het aantal uitgaande pendelaars uit Brugge is dan ook relatief laag: minder dan 50% van de inwoners verlaat de stad voor het werk. In Vlaanderen is dit cijfer enkel voor Antwerpen lager. Van de Brugse bevolking op beroepsactieve leeftijd (18-64 j.) werkte in 2007 70,65%. Het gemiddeld jaarinkomen per inwoner bedroeg in 2006 15.347 euro.

In 2008 telde de VDAB in Brugge gemiddeld 2.713 niet-werkende werkzoekenden, of zo'n 4,93% van de beroepsbevolking. Dit betekent een daling van 7,3% tegenover het gemiddelde in 2007. Hiermee scoort Brugge iets beter dan het Vlaamse gemiddelde.

Haven

De haven is de grootste werkverlener in Brugge, veel groter dan bijvoorbeeld het toerisme. Het is een moderne haven en één van de belangrijkste in Europa, vooral op vlak van RoRo-verkeer en aardgas. Voor nieuwe wagens is het zelfs de belangrijkste haven ter wereld. De voorbije jaren is echter ook de containertrafiek aanzienlijk toegenomen.

Industriezones

Naast de haven zijn er nog verschillende andere handels -en industriezones; zo zijn er de Blauwe Toren, De Spie, Dreef Ter Panne, Herdersbrug, Steenkaai, Ten Briele, Vogelzang en Waggelwater.

Op de Chartreusesite, ten zuiden van de stad, is een Headquarterszone gepland. Deze zone zou zich richten op het samenbrengen van diensten van grotere, dikwijls internationaal gerichte ondernemingen, organisaties en instellingen. De diensten zouden betrekking hebben op centrale leiding zoals strategische planning en coördinatie, ondersteunende diensten, opleiding, research en development, innovatie en kenniscentra, financiële operaties, marketing en verkoop, telecommunicatie en dergelijke meer. Het nieuw gebouw aan het station en de achterliggende parkeerplaats zullen in de komende decennia ook uitgroeien tot een economische handelszone.

N351-Brugge-Belgi%C3%AB.JPG

Verkeer en vervoer

Hoofdwegen en snelwegen

Langs de zuidrand van Brugge loopt de A10/E40, die de kust met Gent, de hoofdstad Brussel en het binnenland verbindt. Net ten westen van Brugge, in Jabbeke, is er aansluiting met de A18/E40, vanaf waar de E40 de A18 volgt, langs de kust richting Frankrijk, en niet meer de A10, die doorloopt naar Oostende. Vanuit Brugge loopt zuidwaarts de A17/E403 door de provincie richting Kortrijk en Doornik. Aansluitend op de A17 loopt noordwaarts de expresweg N31 verder richting Zeebrugge en de zeehaven. Met zijn boog rond en deels door het westen van de stad fungeert deze eveneens als grote ring. Naast de N31 geldt ook de N49/E34, ten noordoosten van de stad, als belangrijke ontsluitingsweg voor de haven.

De autoweg N351 (Bevrijdingslaan) doorheen het industrieterrein Waggelwater, met op de achtergrond spoorlijn 51. De N31 is op dit moment nog geen volwaardige autosnelweg, maar de laatste gelijkvloerse kruispunten worden door middel van tunnels, bruggen en knooppunten weggewerkt. Een geplande snelweg tussen de N31 ter hoogte van de Blauwe Toren en de N49 net ten zuiden van Westkapelle moet de haven verder ontsluiten.

Verschillende gewestwegen doen ook de stad aan. De belangrijkste zijn de N9, die Brussel via Gent en Brugge met Oostende verbindt, en de twee wegen die ongeveer parallel aan de snelweg A17 naar het zuiden van de provincie lopen, namelijk de N50 naar Kortrijk, en de steenweg Brugge-Torhout-Roeselare-Menen (N32). Rond de binnenstad loopt de R30, die fungeert als stadsring. Voor de gewone straten kun je het plan raadplegen of de lijst met straatnamen.

Spoorwegen

Brugge heeft een hoofdstation, Station Brugge, gelegen aan de zuidwestelijke rand van de binnenstad, en vijf onbemande haltestations: Brugge-Sint-Pieters, Lissewege, Zwankendamme, Zeebrugge-Dorp en Zeebrugge-Strand. Twee nieuwe haltestations zijn nog gepland: in het noorden van de stad, bij Blauwe Toren, en het zuiden, op de Chartreusesite.

Vanuit Brugge is er een spoorlijn westwaarts, richting Oostende (lijn 50A), noordwestwaarts, richting Blankenberge (lijn 51), noordwaarts, richting Zeebrugge (lijn 51A), noordoostwaarts, richting Knokke-Heist (lijn 51B), zuidoostwaarts, richting Gent en Brussel (lijn 50A), en zuidwaarts, richting Kortrijk (lijn 66).

Minstens één tot meerdere IC-treinen per uur verbinden Brugge rechtstreeks met andere belangrijke steden in België, zoals Brussel, Gent, Antwerpen, Luik, Kortrijk of Hasselt. Daarnaast is er een internationale IC-verbinding met de Franse stad Rijsel en zijn er verschillende lokale treinen en piekuurtreinen. Het hoofdstation is ook een stopplaats voor de Thalys Parijs - Brussel - Oostende.

In het kader van het Neptunusplan van De Lijn zijn er ontwerpen voor een lightrailverbinding tussen Zeebrugge en Brugge (met een eventuele doortrekking tot in Torhout) en tussen Brugge en Oostende.

Waterwegen

De historische verbinding van het stadscentrum met de Noordzee via het Zwin is verdwenen; in de plaats ligt een moderne zeehaven in Zeebrugge. Brugge zelf ligt nog steeds op een knooppunt van verscheidene kanalen en vaarten. Het Boudewijnkanaal loopt doorheen het hele havengebied en verbindt de Brugse binnenhaven met de Zeebrugse voorhaven en de Noordzee. De Damse Vaart loopt van de Dampoortsluis, aan de Dampoort, noordoostwaarts naar het Nederlandse grensstadje Sluis en dient tegenwoordig vooral voor pleziervaart en recreatieve doeleinden. De kanalen Gent-Brugge en Brugge-Oostende zijn belangrijker voor de industriële binnenvaart. Ze zijn met elkaar verbonden via de Ringvaart, die langs de oostzijde rond het stadscentrum loopt. De Ringvaart is via de Boudewijnsluis met de binnenhaven verbonden.

Omwille van het toenemend gebruik van de binnenvaart doorheen Brugge, met veel openstaande bruggen over de Ringvaart als gevolg, ontstaan er geregeld verkeersinfarcten op het stuk stadsring parallel met de Ringvaart. Om de Ringvaart te ontlasten en de ontsluiting van de haven via de binnenwateren te verbeteren, zijn er plannen voor de verbreding van het Schipdonkkanaal, zodat dit volledig toegankelijk wordt voor binnenschepen. Dit zou het aldus mogelijk moeten maken voor binnenschepen om vanuit de haven het binnenland in te kunnen zonder daarvoor nog om Brugge heen te moeten, met alle verkeersproblemen van dien. Deze mogelijke verbreding stuit echter op ernstige tegenstand, omdat een uniek landschap, dat zich culmineert in de kanalenkruising bij De Siphon, dreigt aangetast te worden.

Doorheen de binnenstad lopen verschillende reien (grachten). De meeste daarvan worden in de zomer en tijdens het voor- en najaar bevaren door toeristenbootjes.

Jachthavens en aanmeerplaatsen voor kortverblijf zijn er aan de Coupure, aan de Houtkaai, aan het Kanaaleiland en in Zeebrugge. Voor woonboten zijn er plaatsen op de Ringvaart aan de Kruisvest, en op het kanaal Brugge-Oostende aan de Kolenkaai.

Luchthaven

Brugge zelf heeft geen luchthaven, maar de dichtstbijzijnde luchthaven ligt op ongeveer 25 kilometer van het centrum van de stad. Deze luchthaven ligt in Oostende en heet officieel "Internationale Luchthaven Oostende-Brugge".

Openbaar stadsvervoer

Het openbaar vervoer in Brugge wordt, net zoals in de rest van Vlaanderen, geëxploiteerd door De Lijn. Het bestaat uit een uitgebreid busnetwerk, onderverdeeld in stads- en streeklijnen. Er zijn 19 stadslijnen, die naar alle hoeken van de stad leiden, en 24 streek- en voorstadslijnen, die Brugge verbinden met voorsteden, dorpen of steden in de grote regio rond de stad. De busverbinding met het Nederlandse Breskens wordt mede-geëxploiteerd door Veolia Transport Nederland. Doorheen Zeebrugge passeert ook de Kusttram. Tevens is er een uitgebreid nachtnet.

Zoals aangehaald onder de titel "Spoorwegen" zijn er ook plannen voor een noord-zuidlightrailverbinding door Brugge.

Overigens was Brugge de eerste stad in België die, in 1950, haar trams verving door 'modern stadsvervoer', namelijk de stadsbus. Enkel oude foto's getuigen nog hiervan. Het idee om trams terug in te voeren is er en tevens al enkele malen verworpen.

Reizigers

Brugge trekt enorm veel toerisme aan. Er is geen autotelling of concrete reizigerstelling. Ook de cijfers van 'De Lijn' zijn onbetrouwbaar aangezien iemand meerdere bussen (binnen een uur) mag nemen en er een 'werkverkeer' is. De betrouwbaartse cijfers die overblijven zijn bijgevolg die van de NMBS.

Het aantal opstappende reizigers in het station van Brugge (NMBS-reizigers)
was gemiddeld 95 000 mensen. Het station van Brugge was in 1993 niettemin het grootste station in België wat reizigersomvang betreft. Vergeleken met de andere stations in België staat het station van Brugge met 2,18% van het totaal aantal reizigers in België, op de 9de plaats. Wat de zaterdagen betreft neemt ze de 7de plaats in met 3,10 % en wat de zondagen betreft staat ze op de 6de plaats met 3,92%.

Religie

In Brugge zetelt de bisschop van het bisdom Brugge. In de kathedraal is het Sint-Salvatorskapittel gevestigd. Het stadscentrum alleen telt al 10 katholieke parochies. In de stad liggen enkele kloosters van diverse orden. Aan de rand liggen enkele abdijen, zoals de Sint-Andriesabdij Zevenkerken in Sint-Andries, de Sint-Trudoabdij in Male en de Sint-Pietersabdij in Steenbrugge. Het religieuze volksleven wordt gekenmerkt door de Heilig-Bloedcultus en de Brugse Belofte, die worden georganiseerd door broederschappen die in de stad zetelen. Ook de talrijke oude godshuisjes, het Oud Sint-Jan en het begijnhof waren belangrijke religieuze plaatsen in de stad.

Daarnaast zijn er ook andere kerken vertegenwoordigd, zoals de Verenigde Protestantse Kerk, de Adventkerk, de Anglicaanse Kerk, de Vrij Evangelische Kerk, de Orthodoxe Kerk of de Jehovagetuigen.

Voorts zijn er twee moskeeën in het stadscentrum en één in Sint-Andries. In de stad bevinden zich ook meerdere loges van de vrijmetselarij en de para-vrijmetselarij.

Ziekenhuizen

Wist je dat…

Dat Brugge bekend staat om zijn wereldberoemd kant?

Dat ze in Brugge de beste Belgische chocolade maken?

Dat Brugge een eigen frietmuseum heeft?

Dat Brugge enorm mooie panaroma's heeft?

Dat Brugge destijds weigerde om mee te doen aan de industriële revolutie waardoor de stadskern bewaard bleef?

Dat Brugge het grootste bakstenen bouwwerk ter wereld heeft?

Dat Brugge een zeer lange geschiedenis heeft?

Dat er over heel Europa mensen naar Brugge op café komen?

Dat Brugge heel wat organiseert?

Dat er 11 Bruggemusea zijn?

De bijnaam van de Bruggelingen "Brugse zotten" is?. Deze bijnaam danken ze aan Maximiliaan I van Oostenrijk. Nadat ze hem in hun strijd om autonomie, voor een tijd gevangen hadden gehouden, verbood deze het houden van een jaarmarkt en andere festiviteiten. In een poging om hem te sussen, hield Brugge voor hem een groot feest en vroeg daarna de toelating opnieuw een jaarmarkt te mogen houden, belastingen te mogen innen én … het bouwen van een nieuw zothuis. Hij antwoordde: "Sluit alle poorten van Brugge en je hebt een zothuis!". Voor meer verhalen kijk op de verhalenbank!

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License